Arpa Yaprak Yanıklığı

ARPA YAPRAK YANIKLIĞI  (Rhynchosporium secalis [(Oudem) J.J. Davis)

TANIMI VE YAŞAYIŞI

Hastalık etmeni bir fungustur. Fungus arpa kalıntıları üzerinde ve kendi gelen arpa­larda canlılığını sürdürebildiği gibi bazı çayır otlarında ve arpa tohumlarında da yaşaya­bilmektedir. Enfeksiyon 4 – 25 °C arasındaki sıcaklıklarda ve yağmurlu havalarda oluş­maktadır. 30 °C’nin üzerindeki sıcaklıklarda hastalık oluşturmadığı tespit edilmiştir. Hastalık etmeni yağmur damlaları ve sulama sularının sıçramasıyla dağılmakta, çok kısa mesafelere rüzgar vasıtasıyla yayılabilmekte fakat çok uzak mesafelere dağılmamaktadır.

BELİRTİLERİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI

Arpa yaprak yanıklığı hastalığı, Türkiye’de arpa yetiştirilen hemen he­men tüm bölgelerde görülmektedir. Hastalık etmeni genellikle bit­kilerde kardeş sayısını ve bin tane ağırlığını azaltarak, toplam üründe kayıplara neden olmaktadır. Verimde oluşacak kayıplar; hastalığın baş­ladığı döneme bağlı olarak, % 30-40 oranına kadar yükselmektedir. En­feksiyon zamanı ve özellikle bitkide üst yaprakların enfekte olduğu ko­şullarda elde edilecek üründe kayıplar artmaktadır. Arpa çeşitlerinin R. secalis tarafından kardeşlenme döneminden sonra enfekte edildikleri takdirde, verim kayıplarının yüksek olduğu belirlenmiştir.

KONUKÇULARI

Arpa yaprak yanıklığı etmeninin konukçuları arasında; Arpa (Hordeum vulgare L.), Çok yıllık çavdar (Secale montanum Guss.), Kılçıksız brom (Bromus inermis), Kuşyemi (Phalaris), Brachypodium, Duvar arpası (H. murinum), H. sativum, H. leporinum, Ayrık otu [Agropyron (Elymus) re­pens], İtalyan çimi (Lolium multiflorum), İngiliz çimi (L. perenne), Yük­sek çayır yulafı (Arrhenatherum elatius) bulunmaktadır.

MÜCADELESİ

Kültürel Önlemler

Hastalığa karşı dayanıklı ve sertifikalı çeşitlerin ekimi yapılmalıdır. Ekimden önce topraktaki yabancı ot ve bitki artıkları, toprak işlemesi ile ortadan kaldırılmalıdır. Hastalığın yoğun görüldüğü alanlarda 2-3 yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Kimyasal mücadele yeşil aksam uygulaması şeklinde yapılır.

İlaçlama Zamanı

Hastalık etmeninin lekeleri ilk görüldüğünde yapılmalıdır.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları: İl/ilçe Müdürlükleri ve reçete yazma yetkisi bulunan kişilerce belirlenmelidir.

Kullanılan Alet ve Makineler

İlaçlamada hidrolik tarla pülverizatörü, sırt pülverizatörü (mekanik, otoma­tik, motorlu),sırt atomizörü veya ilaçlamada tavsiye edilen ilaçlama tekniğe uygun alet ve ekipman kullanılır.

İlaçlama Tekniği

Tüm yeşil aksamı kaplayacak şekilde yapılmalıdır.