İstatistikZeytin

Zeytin İstatistikleri

 

Zeytin yetiştiriciliği

 

Zeytin İstatistikleri 1988-2023

YıllarToplam (ton)Sofralık (ton)Yağlık (ton)
19881 100 000218 000882 000
1989500 000162 000338 000
19901 100 000337 000763 000
1991640 000181 000459 000
1992750 000231 000519 000
1993550 000200 000350 000
19941 400 000350 0001 050 000
1995515 000206 000309 000
19961 800 000435 0001 365 000
1997510 000200 000310 000
19981 650 000430 0001 220 000
1999600 000250 000350 000
20001 800 000490 0001 310 000
2001600 000235 000365 000
20021 800 000450 0001 350 000
2003850 000350 000500 000
20041 600 000400 0001 200 000
20051 200 000400 000800 000
20061 766 749555 7491 211 000
20071 075 854455 385620 469
20081 464 248512 103952 145
20091 290 654460 013830 641
20101 415 000375 0001 040 000
20111 750 000550 0001 200 000
20121 820 000480 0001 340 000
20131 676 000390 0001 286 000
20141 768 000438 0001 330 000
20151 700 000400 0001 300 000
20161 730 000430 0001 300 000
20172 100 000460 0001 640 000
20181 500 467426 9951 073 472
20191 525 000415 0001 110 000
20201 316 626513 140803 486
20211 738 680555 8331 182 847
20222 976 000938 2172 037 783
20231 520 000

 

Zeytin, öncelikle zeytinyağı üretmek için kullanılan meyvesi için yetiştirilen, yaygın olarak yetiştirilen bir ağaç ürünüdür. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, 2020’de İspanya en büyük zeytin üreticisi oldu, onu İtalya ve Yunanistan izledi. İspanya, 2,5’te 2020 milyon mt’un üzerinde zeytin üretti ve küresel üretimin %30’undan fazlasını oluşturdu. Diğer büyük üreticiler arasında İtalya, Yunanistan, Türkiye ve Tunus bulunmaktadır. 2020 yılında toplam küresel zeytin üretimi yaklaşık 8,5 milyon mt idi.

Zeytin ağaçları tipik olarak Akdeniz tipi iklime sahip bölgelerde yetiştirilir, ancak yazları ılıman ve serin geçen bölgelerde de yetiştirilebilir. Ayrıca çeşitli toprak tiplerine iyi uyum sağlarlar ve açık alan, toprak işlemesiz ve hassas tarım gibi farklı sistemlerde yetiştirilebilirler. Zeytin ayrıca birçok ülke için önemli bir ihracat ürünüdür ve ana ihracat yerleri İtalya, İspanya, Yunanistan ve Tunus’tur. Zeytinyağı, Akdeniz mutfağının temel bir maddesidir ve ayrıca kozmetik ve sabunlarda da kullanılır.

Türkiye önemli bir zeytin üreticisidir. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre, 2020’de Türkiye yaklaşık 1,8 milyon mt zeytin üretti. Türkiye, dünyanın en büyük beş zeytin üreticisi arasında yer almaktadır. Türkiye’nin zeytin üretiminin büyük bir bölümü Ege ve Akdeniz bölgelerinde, özellikle İzmir, Aydın ve Muğla illerinde yetiştirilmektedir. Türkiye aynı zamanda başlıca ihracat destinasyonları Rusya, Irak ve Suudi Arabistan olmak üzere önemli bir zeytin ihracatçısıdır. 2020 yılında Türk zeytininin ihracat değeri 600 milyon dolar civarındaydı. Türkiye uzun bir zeytincilik geleneğine sahiptir ve yüksek kaliteli sofralık zeytinleri ve zeytinyağı ile tanınır. Ülkenin iklimi, toprağı ve uzun zeytincilik geleneği, farklı iklimlere ve toprak tiplerine uyum sağlayan çeşitli zeytin çeşitlerinin gelişmesine olanak sağlamıştır.

Zeytin, zeytin ağaçlarında yetişen ve kendine özgü hafif acı tadıyla bilinen bir meyve türüdür. Enflamasyonu azaltmak, kalp sağlığını iyileştirmek ve kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olmak dahil olmak üzere bir dizi sağlık yararına sahip olduğu gösterilen iyi bir tekli doymamış yağ kaynağıdır. Zeytin ayrıca iyi bir antioksidan, E ve K vitamini kaynağıdır.

Zeytin taze veya kurutulmuş olarak yenebilir, İtalyan, Yunan ve İspanyol yemekleri gibi Akdeniz mutfağında yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, popüler bir yemeklik yağ olan ve salata soslarında, soslarda ve çeşni olarak kullanılan zeytinyağı yapımında da kullanılırlar.

 

Zeytin Ağacı Sayısı 1988-2023

YıllarToplamMeyve Veren (x1000)Meyve Vermeyen (x1000)
198885 64679 3196 327
198985 71079 4606 250
199086 56080 6005 960
199187 70581 5206 185
199287 08881 2605 828
199387 16381 7035 460
199488 14782 1925 955
199587 58181 4376 144
199689 74083 2006 540
199795 73085 7809 950
199893 45085 8507 600
199995 50087 1308 370
200097 77089 2008 570
200199 00090 0009 000
2002101 60091 7009 900
2003102 75092 25010 500
2004107 10094 95012 150
2005113 18096 62516 555
2006129 26597 77331 492
2007144 329104 21940 110
2008151 630106 13945 491
2009153 723109 12744 596
2010156 448111 39845 050
2011154 611117 94236 669
2012157 061120 82136 240
2013167 030129 16137 869
2014168 997140 71228 285
2015171 992144 76027 232
2016173 785147 43026 355
2017174 594148 26326 331
2018177 843151 06926 774
2019182 076154 03728 039
2020187 163159 38227 781
2021188 679157 85030 829
2022194 519163 03531 484
2023201 770167 54534 225

 

Kaynak  / Turkstat – Eurostat – FAO