Üzüm İstatistikleri
Üzüm İstatistikleri 2000-2023
| Piyasa yılı | Üretim (Ton) | Ekilen alan (Hektar) | İthalat (Ton) | İhracat (Ton) | Yeterlilik derecesi (%) |
|---|---|---|---|---|---|
| 2000/'01 | 3 600 000 | 535 000 | 12 603 | 917 247 | 136,9 |
| 2001/'02 | 3 250 000 | 525 000 | 4 709 | 939 980 | 140,1 |
| 2002/'03 | 3 500 000 | 530 000 | 6 917 | 950 659 | 136,7 |
| 2003/'04 | 3 600 000 | 530 000 | 7 128 | 856 059 | 132,5 |
| 2004/'05 | 3 500 000 | 520 000 | 12 593 | 1 101 385 | 149,4 |
| 2005/'06 | 3 850 000 | 516 000 | 19 750 | 1 008 142 | 133,3 |
| 2006/'07 | 4 000 063 | 513 835 | 22 597 | 1 202 784 | 140,4 |
| 2007/'08 | 3 612 781 | 484 609 | 22 826 | 1 064 596 | 138,1 |
| 2008/'09 | 3 918 442 | 482 788 | 10 326 | 1 241 279 | 148,4 |
| 2009/'10 | 4 264 720 | 479 023 | 14 513 | 1 083 986 | 136,0 |
| 2010/'11 | 4 255 000 | 477 785 | 8 920 | 1 092 592 | 135,2 |
| 2011/'12 | 4 296 351 | 472 545 | 15 465 | 1 123 355 | 134,3 |
| 2012/'13 | 4 234 305 | 462 295 | 24 047 | 1 187 218 | 142,8 |
| 2013/'14 | 4 011 409 | 468 792 | 14 579 | 971 040 | 130,1 |
| 2014/'15 | 4 175 356 | 467 092 | 15 671 | 1 296 283 | 145,8 |
| 2015/'16 | 3 650 000 | 461 955 | 14 303 | 1 003 453 | 141,0 |
| 2016/'17 | 4 000 000 | 435 226 | 8 124 | 1 231 444 | 141,6 |
| 2017/'18 | 4 200 000 | 416 906 | 9 297 | 1 396 531 | 153,8 |
| 2018/'19 | 3 933 000 | 417 041 | 131 285 | 1 339 499 | 145,1 |
| 2019/'20 | 4 100 000 | 405 438 | 11 460 | 1 196 791 | 141,5 |
| 2020/'21 | 4 208 908 | 400 997 | 145 577 | 1 260 545 | 137,5 |
| 2021/'22 | 3 670 000 | 124 454 | 1 383 637 | 156,9 | |
| 2022/'23 | 4 165 000 | ||||
| 2023/'24 | 3 400 000 |
Üzüm, taze meyve, meyve suyu ve şarap kaynağı da dahil olmak üzere çeşitli amaçlar için kullanılan yaygın olarak yetiştirilen bir meyvedir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, 2020’de en büyük üzüm üreticisi Çin oldu, onu İtalya ve İspanya izledi. Çin, 2020’de 45 milyon mt’un üzerinde üzüm üretti ve küresel üretimin %25’inden fazlasını oluşturdu. Diğer büyük üreticiler arasında İtalya, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye bulunmaktadır. 2020’deki toplam küresel üzüm üretimi yaklaşık 170 milyon mt idi.
Üzümler, serin ılıman iklimden tropik iklime kadar çok çeşitli iklimlerde yetiştirilebilir. Tipik olarak sıcak mevsim mahsulü olarak yetiştirilirler ve makul miktarda su gerektirirler. Ayrıca çeşitli toprak tiplerine iyi uyum sağlarlar ve açık tarla, sera, plastik örtü altı gibi farklı sistemlerde yetiştirilebilirler. Ayrıca birçok ülke için önemli bir ihracat ürünüdürler. Üzüm, farklı iklim ve toprak tiplerine uyum sağlayan, her biri farklı özelliklere sahip pek çok çeşidi olan çok yönlü bir meyvedir. Bazı çeşitler sofralık, bazı çeşitler kuru üzüm ve kuru üzümlük, bazı çeşitler ise şaraplık olarak kullanılmaktadır.
Türkiye önemli bir üzüm üreticisidir. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre, 2020’de Türkiye yaklaşık 3,8 milyon mt üzüm üretti. Türkiye aynı zamanda önemli bir üzüm ihracatçısıdır ve başlıca ihracat yerleri Rusya, Irak ve Suudi Arabistan’dır. 2020 yılında Türk üzümünün ihracat değeri 800 milyon dolar civarındaydı. Türkiye, yüksek kaliteli sofralık üzümleriyle tanınır ve aynı zamanda önemli bir kuru üzüm, kuru üzüm ve şarap üretimi için üzüm bağı üreticisidir. Ülkenin iklimi, toprağı ve uzun üzüm yetiştirme geleneği, farklı iklim ve toprak tiplerine uyum sağlayan çeşitli üzüm çeşitlerinin gelişmesine olanak sağlamıştır.
Üzüm, asmalarda salkımlar halinde yetişen, tatlı, sulu tadı ve yeşil, kırmızı, mor ve siyah gibi geniş bir renk yelpazesi ile bilinen bir meyve türüdür. C vitamini, K vitamini ve B6 vitamini dahil olmak üzere iyi bir vitamin ve mineral kaynağıdırlar ve ayrıca potansiyel sağlık yararları olan antioksidanlar ve flavonoidler içerirler.
Üzümler taze olarak yenebilir, kuru üzüm yapmak için kurutulabilir veya şarap, meyve suyu ve jöle yapmak için kullanılabilir. Ayrıca hem tatlı hem de tuzlu birçok mutfak yemeğinde kullanılırlar.
Kaynak / Turkstat – Eurostat – FAO
