Tahıl Septorya Yaprak Lekesi
BUĞDAYDA SEPTORYA YAPRAK LEKESİ (Septoria tritici Rob. in Desm.)
Hastalık Belirtisi:
Yaprak üzerinde damarlar ile sınırlandırılmış, küçük, düzensiz, kırmızımtırak-kahverengi lekeler şeklindedir. Hastalık kül rengi lekelerin merkezinde gelişir. Bu lekeler yayılır ve birleşir, sonuçta yaprağın tümü lekelerle kaplanır. Lekelerin genişlemesiyle bunların koyu renkli sınırları kaybolur ve açık yeşil bir renge döner.
Bundan sonra küçük koyu benekler görülür, bu nedenle hastalık “benekli yaprak lekesi” olarak da bilinir. Hastalık, ilk olarak en alt yapraklarda görülür. Üst yapraklara yayılma hızı, çevre koşullarına ve çeşidin duyarlılığına bağlı olarak değişir. Hastalığın şiddeti, bitki olgunluğa yaklaştıkça daha az olmaktadır.
Gelişme esnasında, yaprak dokusu içine gömülüdür. Olgunlaşmada epidermisin yarılıp, çatlaması ile beyazdan devetüyü’ne kadar değişen renkte spor kitlesi dışarı akar.
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
Dayanıklı çeşitler ekilmelidir. Geç ekim yapılarak Septorya’nın şiddeti düşürülebilir. Ekim nöbeti uygulanmalıdır. Bir yıl nadas veya bir yıl sulanan ürün yetiştirmek Septorya düzeyini büyük oranda düşürmektedir. Derin sürüm yapılarak, bitki artıklarının toprağa gömülmesi sağlanmalıdır. Bitkinin ihtiyacından fazla azotlu gübre kullanmaktan kaçınılmalıdır. Sık ekimden kaçınmalı, mibzerle ekim tercih edilmelidir.
Kimyasal Mücadele:
Normal koşullarda ekonomik olmamakla beraber, eğer iklim koşulları hastalığın gelişmesine uygun gidiyorsa ve epidemik bir durum olasılığı varsa yeşil aksam ilaçlaması uygulanabilir. Kardeşlenme başlangıcından itibaren yağışlı havalar uzarsa Septorya zararı artar. İlaçlama için en iyi zaman bayrak yaprağının tamamen açıldığı kın döneminin sonu veya başak çıkışı öncesidir. Ancak burada da çok geç kalmamak doğrudur.
Erken dönemde bitkinin üst kısımlarına doğru tırmanan bir enfeksiyon için bayrak yaprağının çıkması beklenmemelidir. Tarla bulaşıksa ve başaklanma döneminde yağışlı havalar devam ediyorsa ekonomik zarar söz konusu olabileceğinden ilaçlamaya gerek duyulabilir. İlaçlamanın tekrarlanması gerektiği durumlarda, ilaçların etiketinde belirtilen etki süreleri dikkate alınmalıdır.
Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları: İl/ilçe Müdürlükleri ve reçete yazma yetkisi bulunan kişilerce belirlenmelidir.
