Kayısı İstatistikleri
Kayısı İstatistikleri 2000-2023
| Piyasa yılı | Üretim (Ton) | İthalat (Ton) | İhracat (Ton) | Yeterlilik derecesi (%) |
|---|---|---|---|---|
| 2000/'01 | 579 000 | 7 473 | 396 538 | 832,8 |
| 2001/'02 | 517 000 | 5 021 | 424 495 | 784,3 |
| 2002/'03 | 352 000 | 3 813 | 287 901 | 531,7 |
| 2003/'04 | 499 000 | 7 001 | 422 046 | 729,0 |
| 2004/'05 | 350 000 | 4 277 | 376 477 | 726,5 |
| 2005/'06 | 894 000 | 2 977 | 563 479 | 774,7 |
| 2006/'07 | 483 459 | 5 320 | 546 464 | 513,0 |
| 2007/'08 | 589 732 | 3 812 | 513 526 | 802,1 |
| 2008/'09 | 750 574 | 2 830 | 491 106 | 318,2 |
| 2009/'10 | 660 894 | 1 999 | 510 031 | 495,4 |
| 2010/'11 | 476 132 | 5 163 | 453 968 | 1873,9 |
| 2011/'12 | 676 138 | 5 121 | 511 975 | 524,8 |
| 2012/'13 | 795 483 | 2 494 | 578 158 | 415,6 |
| 2013/'14 | 811 609 | 3 769 | 570 187 | 369,2 |
| 2014/'15 | 278 210 | 7 480 | 306 317 | 525,8 |
| 2015/'16 | 696 100 | 8 215 | 404 422 | 483,7 |
| 2016/'17 | 749 050 | 3 912 | 464 358 | 308,7 |
| 2017/'18 | 1 006 653 | 3 864 | 540 719 | 391,5 |
| 2018/'19 | 769 927 | 10 503 | 546 431 | 350,4 |
| 2019/'20 | 863 856 | 3 741 | 533 655 | 391,7 |
| 2020/'21 | 850 403 | 13 373 | 503 431 | 397,6 |
| 2021/'22 | 817 522 | 8 812 | 468 876 | 341,6 |
| 2022/'23 | 803 000 | |||
| 2023/'24 | 750 000 |
Kayısı, Rosaceae familyasına ait bir meyve türüdür. Çin ve Orta Asya’ya özgüdür ve şu anda dünyanın birçok bölgesinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Kayısı üretimi ülkeye ve bölgeye göre değişir, ancak en çok kayısı üreten ülkelerden bazıları Türkiye, İtalya, İran, İspanya ve Amerika Birleşik Devletleri’dir.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre Türkiye, 2019 yılında tahmini 1,5 milyon mt üretimle dünyanın en büyük kayısı üreticisidir. Kayısı, Türkiye’de önemli bir mahsuldür ve birçok bölgede yetiştirilmektedir. Ülkenin özellikle Doğu ve İç Anadolu bölgelerinde. Türkiye kayısı üretiminin büyük bir kısmı iç tüketime yönelik olup, küçük bir kısmı ihraç edilmektedir. Türk hükümeti kayısı üretimine çeşitli tarımsal programlar ve teşviklerle destek vermektedir.
Kayısı, Türkiye’de uzun bir ekim geçmişine sahip geleneksel ve önemli bir ürün olarak bilinir. Birçok geleneksel Türk yemeğinde, reçellerde ve kuru meyvelerde kullanılmıştır.
Kayısı, gül familyasına ait bir meyve türüdür ve anavatanı Çin’dir. Küçük, yuvarlak, sarı-turuncu renkte, kadifemsi bir cilde ve hafif tüylü bir dokuya sahiptirler. Tatlı, hafif keskin bir tada ve yumuşak, sulu bir ete sahiptirler.
Kayısı iyi bir vitamin, mineral ve diyet lifi kaynağıdır. Özellikle A ve C vitamini, potasyum ve antioksidanlar bakımından yüksektir. Ayrıca, iyi görüş, sağlıklı bir bağışıklık sistemi ve sağlıklı bir cilt için gerekli olan vücut tarafından A Vitaminine dönüştürülen beta-karoten içerirler.
Kayısı taze olarak yenebileceği gibi reçel, jöle, şurup, tatlı gibi çeşitli yemeklerde de kullanılabilir. Ayrıca kurutulabilir, konserve edilebilir veya dondurulabilir ve atıştırmalık olarak kullanılabilir veya tahıl veya patlıcan karışımına eklenebilir. Kayısı ayrıca geleneksel tıpta sindirimi iyileştirmek ve kan basıncını düşürmek için kullanılır.
Kaynak / Turkstat – Eurostat – FAO
