Bezelye İstatistikleri
Bezelye İstatistikleri 2000-2023
| Piyasa yılı | Üretim (Ton) | İthalat (Ton) | İhracat (Ton) | Yeterlilik derecesi (%) |
|---|---|---|---|---|
| 2000/'01 | 48 000 | 6 995 | 2 262 | 90,9 |
| 2001/'02 | 60 000 | 739 | 4 799 | 107,4 |
| 2002/'03 | 69 000 | 152 | 4 618 | 107,0 |
| 2003/'04 | 54 000 | 6 105 | 3 202 | 94,8 |
| 2004/'05 | 58 000 | 18 400 | 2 506 | 78,2 |
| 2005/'06 | 122 000 | 5 462 | 2 953 | 98,0 |
| 2006/'07 | 89 632 | 2 888 | 3 817 | 101,1 |
| 2007/'08 | 87 743 | 5 246 | 5 351 | 100,1 |
| 2008/'09 | 88 828 | 12 323 | 2 438 | 89,8 |
| 2009/'10 | 95 046 | 19 586 | 2 726 | 84,7 |
| 2010/'11 | 90 191 | 28 218 | 4 825 | 79,2 |
| 2011/'12 | 103 787 | 127 697 | 94 322 | 75,4 |
| 2012/'13 | 101 959 | 946 | 2 401 | 101,5 |
| 2013/'14 | 107 549 | 1 880 | 2 368 | 100,5 |
| 2014/'15 | 105 279 | 1 576 | 2 848 | 101,2 |
| 2015/'16 | 112 638 | 591 | 2 979 | 102,2 |
| 2016/'17 | 112 643 | 96 | 3 184 | 102,9 |
| 2017/'18 | 107 124 | 232 | 6 269 | 106,1 |
| 2018/'19 | 107 344 | 858 | 7 090 | 106,3 |
| 2019/'20 | 98 200 | 2 058 | 7 629 | 106,1 |
| 2020/'21 | 108 492 | 171 | 20 558 | 123,6 |
| 2021/'22 | 111 625 | 4 595 | 24 065 | 121,5 |
| 2022/'23 | 120 455 | |||
| 2023/'24 | 147 344 |
Bezelye, fasulye ve mercimekle birlikte baklagil ailesinin bir parçası olan bir sebze türüdür. Küçük, yuvarlak ve tipik olarak yeşil renklidirler ve genellikle taze, dondurulmuş veya konserve olarak satılırlar. Bezelye, iyi bir protein, lif ve A vitamini, C vitamini, K vitamini ve demir gibi çeşitli vitamin ve mineral kaynaklarıdır.
Bezelye popüler bir sebzedir ve genellikle garnitür olarak yenir, çorbalara ve güveçlere eklenir veya salatalarda kullanılır. Ayrıca sos ve çorba yapmak için püre haline getirilebilirler. Bezelye, zengin bir bitki bazlı protein kaynağı olarak kabul edilir. Ayrıca iyi bir karbonhidrat kaynağı ve orta derecede bir yağ kaynağıdırlar.
Üretim açısından dünyanın en büyük bezelye üreticisi Çin’dir, onu Hindistan ve Kanada izlemektedir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, 2020’de küresel bezelye üretimi yaklaşık 25,5 milyon tondur.
İhracat açısından, ana bezelye ihracatçıları Kanada, Çin ve Fransa’dır. Bezelye ihracatı için ana varış noktaları Avrupa Birliği, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’dir.
Bezelye, tüketim açısından dünya çapında popüler bir besindir ve genellikle çorbalarda, güveçlerde ve garnitür olarak kullanılır. Ayrıca bezelye proteini, bezelye nişastası ve bezelye unu üretiminde yaygın olarak kullanılırlar. Bezelye ayrıca yüksek protein, lif ve C ve K vitamini içeriğinin yanı sıra diğer mineral ve vitaminlerle de bilinir.
Üretim açısından, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2020 yılında Türkiye’deki toplam bezelye alanının 0,2 milyon dönüm civarında olduğunu ve toplam üretimin 0,1 milyon ton civarında olduğunu bildirdi.
İhracat açısından Türkiye, ana destinasyonlar Avrupa Birliği, Rusya ve Orta Doğu olmak üzere önemli bir bezelye ihracatçısıdır. Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne (TİM) göre, 2020 yılında Türkiye’den bezelyenin toplam ihracat değeri 50 milyon dolar civarındaydı.
Bezelye ayrıca harika bir antioksidan, vitamin ve mineral kaynağıdır ve kalp hastalığı ve tip 2 diyabet riskini azaltmak, sindirimi iyileştirmek ve kilo kaybını teşvik etmek gibi sağlık yararları olabilir. Büyümeleri nispeten kolaydır ve çeşitli iklimlerde yetiştirilebilirler.
Kaynak / Turkstat – Eurostat – FAO
